Voor De Schrijfschool België verzorgt Inge Schouten de cursus Helder en aantrekkelijk schrijven. Ze helpt zowel beginnende als ervaren schrijvers om hun verhaal concreet te maken. Hoe doet ze dat?
Dichter Ilja Leonard Pfeijffer vergelijkt schrijven met de Japanse gevechtssport aikido, waarbij elke beweging een functie heeft. Zo benadert Inge haar woorden. ‘Elke zin moet bijdragen aan de hoofdgedachte van je verhaal. Dat is het fundament van je tekst, daar bouw je omheen.’ Ze bekijkt teksten door een lens, en leert haar cursisten een verhaal voor zich te zien – tot leven te wekken. Ze leren beeldend schrijven, oefenen met ritme en klank, en schrappen elke overbodige zin. Leren schrijven is een proces, Inge pakt het aan in verschillende fasen.
Concretiseren
De hoofdgedachte van je artikel, dat is waar het allemaal begint en eindigt. Je begint met een vraagstelling. Het antwoord op die vraag, is de basisuitspraak van je artikel. Wat wil je bereiken met je tekst? Daar kom je achter tijdens de oriëntatiefase. Je zoekt uit wat er al geschreven is over het onderwerp, wat er al is en wat er nog niet is. ‘Tijdens dit proces komen allerlei ideeën bovendrijven. Je kiest een idee om je op te focussen. Is er nog een idee dat ook interessant is? Maak daar dan een apart verhaal van.’
Structuur
Als je een voorlopige basisuitspraak hebt, kan je beginnen met bouwen aan je artikel. Nu begint het pas echt; het proces van schrijven en herschrijven. ‘De basisuitspraak hoeft niet altijd letterlijk in de tekst te staan, soms kan deze er ook in een creatieve manier in verwerkt worden. Wel is het belangrijk dat elke alinea de basisuitspraak ondersteunt. Een leuk trucje: als je uit elke alinea een kernzin neemt, en deze onder elkaar zet, dan moet de lijn van het artikel duidelijk zijn.’
Filmisch schrijven
Inge leert haar cursisten de tekst door een lens te bekijken. Waarop wil je inzoomen? Wat zie je? Cursisten oefenen hiermee door een ruimte te beschrijven die ze goed kennen. Ze mogen die ruimte niet expliciet benoemen. ‘Als ze willen dat de anderen begrijpen wat voor ruimte het is, dan moeten ze oog hebben voor details – details die functioneel zijn.’ Zo leren ze tijdens de cursus [IS1] sprekende werkwoorden en concrete zelfstandige naamwoorden gebruiken. ‘In plaats van te schrijven ‘de man loopt over straat’, kun je ook schrijven ‘de jonge man drentelt over straat’. Dat zie je voor je.’
Oefenen met ritme en klank
Dan is het tijd om de tekst vorm te geven, door te oefenen met ritme en klank. Schrijf eens drie zinnen met dezelfde zinsbouw. Gebruik dezelfde beginletter. Laat je tekst eens rijmen. Daarna lees je de tekst hardop. Hoe klinkt het? Struikel je niet over de interpuncties? ‘Het hardop lezen van je tekst is een goede manier om erachter te komen hoe het verhaal klinkt.’
Schrijven is schrappen
Less is more, is het motto van Inge. ‘Schrijven is voor het grootste gedeelte herschrijven. Houd de basisuitspraak in het oog, en let erop dat elke alinea daaraan bijdraagt. Ga na of alle voorbeelden echt nodig zijn, welke woorden je vaak onnodig gebruikt. Bij deze laatste fase van het schrijfproces, begin je breed. Je kijkt eerst of alles in grote lijnen bijdraagt aan de hoofdgedachte van je tekst. Daarna schrap je op zinsniveau overbodige woorden.’ Wat overblijft is een tekst die helder is als een meertje op klaarlichte dag.
Wil jij ook Helder en aantrekkelijk leren schrijven? Volg dan de cursus bij Inge Schouten.
