Behandel je personage als een vriend, niet als een pop uit een poppenkast. Net zoals mensen heeft het personage een eigen wil. Om een gezonde relatie te laten bestaan tussen het personage en de schrijver, is het belangrijk dat beiden elkaar accepteren zoals ze zijn - met alle beperkingen en tekortkomingen. Zonder verwachtingen en zonder oordeel, geef je het personage vleugels om zich in alle vrijheid te ontplooien.
Sommige schrijvers zijn ervan overtuigd dat je alles moet weten over je personages. Ook alles wat niet gezegd wordt. Ze maken een tijdlijn van het leven van de personages, stellen een CV op en leren het personage kennen door hypothetische gesprekken met hem of haar te voeren. Andere schrijvers zeggen dan weer dat je vooral moet weten wat relevant is voor het verhaal – dat te veel informatie het verhaal in de weg kan komen te staan.
Het loont sowieso om met je personage op avontuur te gaan voor je aan je verhaal begint. Tijdens het schrijven zal je personage in allerlei onverwachte situaties terechtkomen. Ken je hem/haar niet goed genoeg, dan heb je geen idee hoe het personage bepaalde situaties aan zal pakken. Er moet een zekere mate aan consistentie in het gedrag zitten. We moeten het als lezer kunnen begrijpen, het herkennen. Iemand die op de ene pagina zegt veganistisch te zijn en op de volgende pagina aandelen van Shell koopt, zullen we niet geloven.
Laat je verrassen
Bezit vooral niet de arrogantie te denken dat jij jouw personage maakt en het eender welke richting op kan sturen. Benader het personage als een mens van vlees en bloed, met een eigen wil en eigen geheimen. Jij hoeft niet alles te weten, maar moet het wel kunnen begrijpen wanneer het personage beslissingen maakt waarmee je het zelf niet eens bent. Want reken maar dat het personage jou vaak genoeg zal verrassen.
Sluit vriendschap met je personage
Heb je niet meteen een antwoord op bovenstaande vragen? Leer het personage dan eerst kennen zoals je vrienden leert kennen. Behandel het personage zoals je een vriend zou behandelen. Het is niet omdat jij schrijver bent, dan jij macht over hem/haar hebt. Verschillende schrijvers kunnen ervan getuigen dat personages, net als mensen, gewoon doen waar ze zelf zin in hebben. Benader het personage dan ook met een open en nieuwsgierige blik, zonder oordeel. Frans Strüger geeft in het boek Personages, conflict en perspectief enkele manieren waarop je dat kan doen.
Nodig je personage bij je thuis uit
Als je personage bij jou op bezoek komt, hoe zou het zich dan gedragen? Zou het koffie of thee drinken, of liever een wijntje om twaalf uur ’s middags? Zou het in de bank neerploffen, of heel blijven staan en vragen of het mag zitten? Waarover zou het personage praten? En hoe praat het dan? Snel of traag, stotterend of zo weinig mogelijk? Zou het je boekenkast uitpluizen of je foto’s bekijken? Zou het mee-eten of liever niet?
Neem je personage mee naar buiten
Neem het personage mee naar een bar of naar de kermis. Snelt het meteen naar de botsauto’s, of gaat het liever naar het lunapark. Eet het liever een suikerspin of zoute popcorn? Is het snel moe of heeft het oneindig veel energie. Als je personage de bar binnenloopt, hoe doet het dat? Met een zelfzekere elan, of licht gebogen? Gaat het personage met vreemden praten, of liever met jou alleen? En wat zou het zeggen, in deze veranderde ambiance?
Ga de confrontatie met je personage aan
Wat zou jij kunnen zeggen, dat het personage echt in woede zou doen ontsteken? Waar zitten diens zwaktes? Hoe zou de ruzie verlopen? Komt er zelfinzicht aan te pas, of is het personage een en al egocentrisme? Gebruikt het personage fysiek geweld, of kan het een zekere kalmte bewaren?
Laat je personage naar een reünie gaan
Zou je personage het fijn vinden om naar een reünie van de middelbare school te gaan? Waarom wel/niet? Als het personage toch gaat, waarom doet het dat dan? Met wie zou het personage praten? Heeft het de neiging om oude wonden uiteen te gaan rijten, of blijft het liever op de achtergrond? Vertelt het sterke verhalen over diens succes, liefst ietwat aangedikt, of is het personage juist heel bescheiden?
Laat je personage een brief schrijven
Je personage schrijft een brief aan zijn/haar jongere zelf, moeder of vader. Denk niet teveel na en schrap niets. Wat moet er van het hart van het personage, dat schrijf je op. Houd je pen ten alle tijden op het papier. Zo grijp je in op je intuïtie, die het personage misschien al beter kent dan je in eerste instantie dacht.
