Wanneer je je eerste versie van een verhaal hebt geschreven, voelt het vaak alsof je al heel ver bent. Je hebt het idee uitgewerkt, de personages een stem gegeven, en de plot begint vorm te krijgen. Maar wat de meeste schrijvers al snel ontdekken, is dat de eerste versie slechts een begin is. Schrijven is niet alleen het bedenken van een idee en het op papier zetten van woorden; het is een proces van verfijnen en verbeteren. Herschrijven is de sleutel tot het creëren van een krachtig verhaal, en het is vaak tijdens de revisie dat je werk echt tot leven komt.
De eerste versie is vaak ruw en onvolmaakt. Het kan zijn dat je per ongeluk overbodige woorden gebruikt, je zinnen te lang maakt of dat de structuur van je verhaal niet helemaal klopt. Herschrijven is dan het moment om deze dingen te identificeren en te verbeteren. Het is een kans om de diepgang van je personages te vergroten, de spanning op te voeren en je taal te verfijnen. Maar hoe begin je met herschrijven, en wat moet je eigenlijk aanpassen?
The first version of everything is shit - Hemmingway
Elimineer overbodige woorden
Een veelvoorkomende valkuil in de eerste versie is het gebruik van overbodige woorden. Veel schrijvers hebben de neiging om teveel te zeggen, wat hun tekst verwarrend of langdradig kan maken. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat je jezelf herhaalt, te veel bijvoeglijke naamwoorden gebruikt, of dat je een omslachtige formulering kiest wanneer een simpelere versie beter zou werken. Dit is een kans om je taal scherper en krachtiger te maken.
Een handige tip is om je werk door te lezen en elke zin te analyseren: kan ik het korter zeggen zonder de betekenis te verliezen? Kijk bijvoorbeeld naar lange zinnen en vraag jezelf af of je ze kunt opdelen. In plaats van te schrijven: "Het meisje, die vaak in haar eentje naar school liep, besloot deze keer om langs de rivier te wandelen," zou je kunnen schrijven: "Het meisje liep vaak alleen naar school. Vandaag besloot ze langs de rivier te wandelen."
Lees ook deze blog: Redigeren kan je leren
Vermijd passieve zinnen
Passieve zinnen maken je tekst vaak minder direct en levendig. In plaats van de actie zelf te beschrijven, wordt de focus verlegd naar het object van de actie. Dit zorgt ervoor dat je verhaal minder meeslepend wordt. Het omarmen van actieve zinnen zorgt ervoor dat je lezers sneller in het verhaal gezogen worden.
In plaats van te schrijven: "De deur werd langzaam geopend door de oude man," kun je beter kiezen voor: "De oude man opende de deur langzaam." De actieve constructie geeft niet alleen meer energie aan je zinnen, maar maakt ze ook eenvoudiger te begrijpen. Probeer in je revisie actief te schrijven en let erop dat je de nadruk legt op wie de actie uitvoert, niet op wat er met het object gebeurt.
Lees ook hoe je de gulden snede van je verhaal vindt voor een gebalanceerde structuur.
Controleer de structuur van je verhaal
Hoewel de plot van je verhaal in de eerste versie misschien goed doordacht lijkt, is het belangrijk om de structuur zorgvuldig te controleren tijdens het herschrijven. Werkt de opbouw van je verhaal wel goed? Heeft je verhaal een duidelijke introductie, midden en einde? Zijn er scènes die te lang duren of juist te snel voorbijgaan? Misschien kom je tijdens het herschrijven tot de conclusie dat je verhaal baat heeft bij een andere volgorde van gebeurtenissen.
Een manier om je plot te verbeteren, is door te kijken naar de spanning. Is je verhaal spannend genoeg? Heb je momenten van rust afgewisseld met actie, of is alles een opeenvolging van gebeurtenissen zonder ruimte voor ademhalen? Soms kan een herstructurering van de scènes je helpen de spanning te verhogen en het verhaal meer dynamisch te maken.
Heb je ook nagedacht over de conflicten in je verhaal en hoe ze de spanning beïnvloeden?
Versterk je personages
Bij het herschrijven is het ook belangrijk om de personages in je verhaal te verbeteren. Zijn ze genoeg ontwikkeld? Hebben ze de juiste motivatie om de keuzes te maken die ze maken? Vaak ontdek je tijdens het herschrijven dat sommige personages niet zo realistisch of boeiend zijn als je aanvankelijk dacht. Misschien hebben ze een platte persoonlijkheid of reageren ze niet op een manier die logisch is binnen de context van het verhaal.
Kijk of je personages meer diepte kunt geven door hen menselijke zwakheden, verlangens of conflicten te geven. Zorg ervoor dat ze keuzes maken die de lezer kunnen begrijpen, zelfs als ze niet altijd de juiste keuzes maken. Dit maakt ze complexer en interessant.
Interne link: Lees ook hoe je een goed personage leert kennen in het schrijven.
Verfijn de dialoog
De dialoog is een belangrijk onderdeel van elk verhaal, en het herschrijven is het perfecte moment om deze te verbeteren. Soms kan de dialoog in je eerste versie geforceerd of te onnatuurlijk klinken. Vraag jezelf af of de manier waarop je personages praten wel overeenkomt met hun persoonlijkheden en de situatie waarin ze zich bevinden. Praat een romantisch personage op dezelfde manier als een cynisch personage?
Zorg ervoor dat de dialogen niet alleen informatief zijn, maar ook iets zeggen over het karakter van de spreker en de relatie tussen de personages. Het kan ook helpen om lange monologen op te breken in kortere zinnen en meer onderbrekingen toe te voegen. Dit maakt de dialoog dynamischer en geloofwaardiger.
Let op de algehele toon
De toon van je verhaal is de manier waarop je emoties, sfeer en betekenis overbrengt. Soms kun je tijdens het herschrijven merken dat de toon inconsistent is – bijvoorbeeld, dat je verhaal op het ene moment grappig en luchtig is, terwijl het daarna heel serieus en zwaar aanvoelt. Dit kan de lezer verwarren of afleiden. In je revisie is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de toon consistent is en past bij de thema's van je verhaal.
Vraag jezelf af wat voor gevoel je wilt dat je lezer overhoudt na het lezen van je verhaal. Wil je dat ze lachen, huilen, zich opgewonden voelen, of misschien in verwarring achterblijven? Zorg ervoor dat je taal, je zinnen en zelfs de manier waarop je je scènes opzet, deze emotie weerspiegelen.
Lees meer over het verschil tussen ronde en platte karakters in je verhaal.
Herschrijven als een kans om te groeien
Het herschrijven van je werk kan in het begin ontmoedigend aanvoelen, vooral als je veel aanpassingen moet maken. Maar in werkelijkheid is het een kans om je verhaal naar een hoger niveau te tillen. Tijdens het herschrijfproces kun je niet alleen je schrijftechnieken verbeteren, maar ook je verhaal als geheel verfijnen. Elke revisie maakt je verhaal sterker en diepgaander. Uiteindelijk zal je werk de diepte bereiken die het nodig heeft om je lezers te raken en mee te slepen.
Denk eraan: geen enkel groot boek is zonder revisie tot stand gekomen. Het is tijdens dit proces dat de magie echt gebeurt.
Wil je leren hoe je jouw verhaal kunt verbeteren en perfectioneren? Volg dan mijn gratis masterclass ‘Het geheim van een goed verhaal’ en ontdek de technieken die je helpen om je verhalen te herschrijven en te versterken.
